Hiệu quả mô hình kết hợp giáo dục chính trị với, giáo dục pháp luật ở Trường Quân sự QK5

(Bqp.vn) - Trường Quân sự Quân khu 5 là nơi đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong lực lượng vũ trang Quân khu. Kết hợp giáo dục chính trị với giáo dục pháp luật có vai trò quan trọng trong đào tạo, bồi dưỡng theo mô hình, mục tiêu đào tạo của Nhà trường. Đây là hoạt động có tổ chức, có mục đích, nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết bảo đảm cho được tính vững chắc, thiết thực, đồng bộ và hiệu quả của quá trình truyền thụ tri thức, định hướng tư tưởng và hành động cho học viên theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng, pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội trong quá trình học tập, rèn luyện tại trường và công tác sau khi ra trường; góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục và đào tạo của Nhà trường trong thời kỳ mới.

Trong những năm qua, tình hình chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội của học viên ở Nhà trường có chuyển biến tiến bộ nhưng chưa vững chắc. Hàng năm, Nhà trường tiếp nhận hàng nghìn chiến sĩ từ các đơn vị trong lực lượng vũ trang Quân khu về học tập, trong số đó hiểu biết, nhận thức về xã hội nói chung, kiến thức về pháp luật nói riêng không đồng đều, còn nhiều hạn chế. Trước tình hình đó, để nâng cao nhận thức pháp luật, tạo sự chuyển biến ngày càng vững chắc về ý thức tự giác chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội cho học viên, hạn chế thấp nhất các vi phạm kỷ luật thông thường. Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường xác định giáo dục pháp luật cho các đối tượng học viên là một nội dung quan trọng cần được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặc chẽ; đặc biệt là tìm ra những phương pháp, hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với tính chất, nhiệm vụ giáo dục và đào tạo của Nhà trường, trong đó mô hình kết hợp giáo dục chính trị của các môn khoa học xã hội và nhân văn với giáo dục pháp luật đã đem lại hiệu quả thiết thực.

Đối với giáo viên giảng dạy các môn khoa học xã hội và nhân văn, trước khi giảng bài phải phổ biến, cho ghi một điều luật và kiểm tra nhận thức điều luật đã phổ biến ở bài giảng trước. Đồng thời, ở từng học trình, học phần của mỗi bộ môn không chỉ xây dựng có kết cấu hợp lý về hàm lượng tri thức cần trang bị mà định hướng tư tưởng và hành động cho học viên theo quy phạm pháp luật và chuẩn mực xã hội, nhất là các chuẩn mực quy định trong Điều lệnh Quản lý bộ đội Quân đội nhân dân Việt Nam.

Căn cứ lịch huấn luyện của Nhà trường và định hướng nội dung giáo dục pháp luật của cơ quan chính trị theo định kỳ hàng tháng, các giáo viên tích cực sưu tầm, tiếp cận tài liệu, khai thác nội dung pháp luật theo định hướng, để phổ biến, giáo dục pháp luật cho học viên trước khi thực hành bài giảng chính. Trong đó, giáo viên tập trung nghiên cứu, xác định các nội dung pháp luật có quan hệ trực tiếp, sát với chủ đề của bài giảng, chủ động khai thác các nguồn tư liệu có liên quan để kịp thời bổ sung giáo án, vừa tăng sự phong phú của nội dung, vừa thiết thực gắn kết chặt chẽ giáo dục chính trị với giáo dục pháp luật ngay trong từng bài giảng, bảo đảm cho học viên tiếp thu kiến thức có chiều sâu và đạt được độ vững chắc.

 Kết hợp các mối quan hệ, nhất là quan hệ phối hợp chặt chẽ với đội ngũ cán bộ trực tiếp quản lý, giáo dục học viên các đơn vị, giáo viên kịp thời nắm bắt diễn biến tư tưởng của học viên, xác định những nội dung giáo dục pháp luật cụ thể, sát thực để kết hợp với nội dung từng bài giảng giáo dục chính trị, đáp ứng tốt yêu cầu thực tiễn, vừa góp phần nâng chất lượng kết hợp giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên trong quá trình giáo dục và đào tạo đã góp phần xây dựng động cơ, thái độ đúng đắn trong học tập, rèn luyện, công tác cho các đối tượng học viên.

Việc thực hiện tốt mô hình kết hợp giáo dục chính trị với phổ biến, giáo dục pháp luật đã góp phần quan trọng để Trường Quân sự Quân khu 5 nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật của học viên. Việc xây dựng nề nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật trong Nhà trường có nhiều chuyển biến tiến bộ; tình hình vi phạm kỷ luật thông thường giảm từ 0,05% năm 2010 xuống còn 0,045% năm 2011 và năm 2012 không có trường hợp vi phạm kỷ luật, ý thức chấp hành các quy định khi tham gia giao thông chuyển biến rõ nét. Kết quả trên đã góp phần nâng cao chất lượng công tác giáo dục và đào tạo của Nhà trường trong những năm qua.

Để tiếp tục nâng cao mô hình kết hợp giữa giáo dục chính trị với giáo dục pháp luật, phát huy tác dụng gắn kết giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo, thời gian tới cần tập trung triển khai thực hiện tốt các giải pháp sau:

Một là: Nắm vững mục tiêu, yêu cầu, phương châm giáo dục và đào tạo, phối hợp chặc chẽ giữa các cơ quan chức năng xây dựng nội dung, chương trình dạy học, đảm bảo trang bị kiến thức chính trị và kiến thức pháp luật phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của từng đối tượng học viên. Vấn đề cốt lõi là, thông qua thực hiện nội dung, chương trình dạy học, kết hợp phát huy tác dụng tổng hòa, biện chứng giữa các loại hình giáo dục. Giáo dục chính trị trang bị những nội dung lý luận cơ bản về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhiệm vụ của Quân đội, Quân khu và Nhà trường. Giáo dục pháp luật trang bị những kiến thức cơ bản, hệ thống, thiết thực về nhà nước và pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội... Kiến thức đó phải phát huy cho được vai trò nền tảng trong xây dựng, tăng cường tính pháp chế, tính kỷ luật vững chắc cho từng học viên, thông qua thực tiễn kết hợp giáo dục chính trị với giáo dục pháp luật. Mặt khác, tri thức pháp luật được trang bị phải tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp thu, lĩnh hội tri thức lý luận chính trị cơ bản. Đây chính là một giải pháp cơ bản, quan trọng hàng đầu, có tác dụng chi phối, tác động trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục và đào tạo.

Hai là: Phát huy vai trò trách nhiệm của đội ngũ giáo viên khoa học xã hội nhân văn, thường xuyên nêu cao tinh thần tự học tập, tự bồi dưỡng, tự nâng cao trình độ sư phạm; bảo đảm chất lượng văn hóa sư phạm, đồng thời nâng cao trình độ, kiến thức về pháp luật, xây dựng tính pháp chế, tính kỷ luật đồng bộ và vững chắc; tăng cường khả năng lĩnh hội, kết hợp truyền thụ tri thức chính trị với tri thức pháp luật, bảo đảm gắn kết chặt chẽ, có hiệu quả giáo dục lý luận chính trị cơ bản với giáo dục thường xuyên, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ chính trị với phổ biến, giáo dục pháp luật theo yêu cầu nhiệm vụ đặt ra.

Ba là: Tích cực đổi mới nội dung, phương pháp dạy học, thường xuyên cập nhật thông tin, nắm bắt kịp thời thành tựu khoa học công nghệ, nhất là công nghệ thông tin để làm chủ các phương tiện dạy học hiện đại. Luôn nắm chắc đặc điểm, tính chất đối tượng sư phạm để vận dụng sáng tạo các phương pháp truyền thụ tối ưu giữa tri thức chính trị với tri thức pháp luật, không ngừng nâng cao chất lượng dạy học và tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.

Bốn là: Nắm bắt tình hình tư tưởng, nâng cao khả năng phán đoán, dự báo chính xác tình huống và các phương án đối phó; chủ động đề xuất và thực hành kết hợp phổ biến, giáo dục tốt các nội dung pháp luật được lồng ghép trong bài giảng giáo dục chính trị, đồng thời xác định rõ nội dung giáo dục thường xuyên, phù hợp với nhu cầu thực tiễn trong từng giai đoạn, ở từng đơn vị. Kiên quyết không để xảy ra tình trạng "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược", gây phản tác dụng trong quá trình kết hợp các loại hình giáo dục và kết hợp giáo dục chính trị với phổ biến, giáo dục pháp luật.

Quán triệt thực hiện tốt kết hợp giáo dục chính trị với giáo dục pháp luật; kết hợp giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên, tạo sự cộng hưởng trong quá trình giáo dục sẽ góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu giáo dục và đào tạo trong năm 2013 và những năm tiếp theo.

Thiếu tá, Th.S Lê Đức Hiền - Trường Quân sự Quân khu 5